گزارش اختصاصی کمپین فعالین بلوچ- در سال گذشته شمسی ۱۳۹۶ پیشرفت قابل ملاحظه ای در وضعیت جامعه مدنی و حقوقی بلوچستان مشاهده نشده است. گلایه ها از عدم شفافیت مسئولان، فساد شدید اداری، وعده های به زمین مانده رئیس جمهور، کوچکتر شدن سفر های مردم، فشارهای ایدئولوژیک حکومت شیعه بر شهروندان سنی، و فشارهای قومیتی همچنان استوار مانده اند، حسن روحانی علیرغم وعده اما تبعیض ها در استخدام ها و استفاده از شایستگان ادامه دارند و ناامیدی مردم رو به افزایش بوده است، افت ارز ایران، تضعیف وضعیت اقتصادی و آزادی های مردم نگرانی های عمومی به وجود آورد که در نهایت دیماه ۹۶ به شکل تظاهرات های گسترده بازتاب پیدا کرد که در این میان مردم بلوچ نیز در شهرهای چون زاهدان، چابهار و نسبتا ایرانشهر به خیابان ها آمده واعتراض کردند. این اعتراض ها با سرکوب های گسترده ای همراه بود و ده ها نفر از جوانان بلوچ بازداشت و یا مورد تهدید قرار گرفته و تظاهراتها به شدت سرکوب شدند.

گزارشهای دریافت شده حاکی از این است که زندانهای بلوچستان در سال ۱۳۹۶ شاهد اعدام دستکم ۱۸ زندانی ، صدور حکم اعدام برای ۴۲ زندانی دیگر وصدور حکم های سنگین حبس برای ۲۵ زندانی بلوچ بوده است. و از سوی دیگر دستکم ۱۲۰ گزارش از نقض حقوق زندانیان در زندانهای چون زاهدان، سراوان، چابهار، زابل و … دریافت شده است که جزئیات آن در این گزارش مفصلا ذکر شده اند.

در حوزه جامعه مدنی، گزارشهای از بازداشت ۵۰ شهروند بلوچ و همچنین احضار و بازجویی شمار زیادی از فعالان، علما و فرهنگیان و هنرمندان گزارش شده است. از سوی دیگر ۳۱ شهروند بلوچ توسط ماموران مسلح نیروی انتظامی در تیراندازی های که از هیچ ضابطه و قانونی پیروی نمی کند کشته و زخمی شده اند.

آزادی مطبوعات ، اینترنت و موارد فرهنگی ، ملی و مذهبی نیز با چالش های جدی در سال گذشته روبه روبوده اند، علیرغم وعده های حسن روحانی برای اجرای منشور حقوق شهروندی اما در عمل همانند گذشته شاهد اجرای آن نبوده ایم بلوچستان در این حوزه با بایکوت شدید خبری مواجه است و مشکلات و دردهای عمومی مردم هیچ بازتاب درستی در رسانه های داخلی ندارند.

وضعیت آموزشی بهداشتی و درمانی در استان سیستان و بلوچستان نیز بغرنج است، هنوز دستکم ۲۰۰ هزار دانش آموز بازمانده از تحصیل وجود دارد، مدارس کپری و خشتی و گلی و مدارسی که نیاز به تخریب و بازسازی دارند نیز در جای خود باقی مانده اند و پیشرفت جدی در حوزه آموزشی مشاهده نشده است، در حوزه بهداشتی تلاش های صورت گرفته اما برای مشاهده نتیجه های لازمه راه طولانی در راه است.

همچنین گزارشهایی از نقض حقوق زنان، کودکان، و کارگران به دست آمده است که در این گزارش در حد توانبه آنها پرداخته شده است. گزارشهای از وضعیت امنیت و نا امنی و گزارشهای خوبی نیز که در سال گذشته به دست آمدند نیز مورد اشاره قرار گرفتند.

لازم به ذکر است که این گزارش ۴۲ صفحه ای گر چه در نوع خود در حوزه بلوچستان بی نظیر است اما خالی از اشکال نیست، و همچنین نمی تواند لزوما همه گزارشهای موجود در منطقه باشد و دلیل آن نبود گزارشگر رسمی و ضعف شدید جامعه مدنی برای خبر رسانی است، جامعه مدنی در بلوچستان هنوز شکل نگرفته و توجه رسانه های خارج از ایران نیز به این منطقه کم بوده و فعالان رسانه ای نیز به شدت سرکوب می شوند.

برای خواندن گزارش کامل به لینک ذیل مراجعه کنید:

گزارش سالیانه – ۱۳۹۶